Kva er det med General Fleischer?

General Fleischer er sterkt omdiskutert i forsvarskretsar og blant forsvarshistorikarar

I samband med serien om overfallet på Noreg våren 1940 - "alliert og alene", vart det ein nokså oppheita debatt på ei facebookside til ein kompis. Ein av kameratane hans skreiv mellom anna om General Fleischer, leiaren for dei norske styrkane som kjempa kring Narvik:  "Krigshandlingen på østlandet blir noe små i samnenligning, og den nordmannen som absolutt er den største krigshelten i Norge General Fleischer, ble drevet til selvmord av en gjeng østlendinger som rømte hals over hode." 
Ein som har gjort eit viktig bidrag til å lyse opp denne diskusjonen på ein grei måte er harstadmannen Gunnar Reppen som har gitt ein god artikkel om Fleischer tilgjengeleg på lokalhistoriewiki. Han har heller ikkje lagt skjul på at Fleischer har vore omdiskutert.

Mye av debatten heng saman med nokså fasttømra forestillingar om krigen i Noreg våren 1940. Historikaren Ketil Skogrand  har tidlegare skrive om Feischer i Forsvarets forum. Her kjem det også fram at personen Fleischer er sterkt omdiskutert. Skogrand skriv slik om diskusjonen: 

EN DEL KRETSER har imidlertid ment at Fleischer i 1942 ble urettmessig skjøvet ut av en ynkelig og pasifistisk regjering. General Torkel Hovlands Fleischer-biografi fra år 2000 reflekterer denne tradisjonen. For Fleischers engasjerte tilhengerskare dreier det seg imidlertid om mer enn en embetsutnevnelse under krigen. Generalen er blitt et symbolsk samlingspunkt i kampen for et sterkt forsvar og står som eksempel på fagmilitær handlekraft i kontrast til regjeringens vakling i aprildagene 1940. Slik blir han et forbilde for unge offiserer. Fleischers skjebne er også blitt benyttet som illustrasjon på ubetimelig politisk innblanding i fagmilitære spørsmål.

Så seint som i 2011 fekk Skogrand svar på tiltale frå ein Jebsen i Geneve. 
Han meinte mellom anna at Fleischers rolle vart tona ned i de såkalla "offisielle norske krigshistorien". Fleischer er på mange vis framstilt som glømt, men mange stader er han tydeleg framme reint minnepolitisk.
I Bodø har vi General Fleischers gate, og på Lapphaugen i Lavangen, på Veteranplassen i Narvik og midt i Harstad, står det statuar til minne om han. Han er langt frå glømt, sjølv om han fall for eigen pistol. Då markeringa av krigshistorisk landsskap vart opna av kong Harald våren 2010, skjedde det også ved minnestøtta på Lapphaugen over Fleischer.


For alle dei som måtte vere interessert i Fleischers rolle i norsk militærhistorie vil alle desse innlegga, saman med Hovlands bok og eit innlegg frå Knut Werner Hagen gje informasjon og perspektiv på debatten. Som historikar må eg berre slutte meg til Skogrands konklusjon:

"INGEN KAN FRATA GENERAL Fleischer posisjonen som helten fra Narvik. Men det er ingen grunn til å konstruere fantasifulle teorier for å forklare hvorfor han senere ikke ble forsvarssjef i London." 

Eit historisk spørsmål kan med andre ord ha mange fortolkingar. Så spørs det kva forklaringar folk sjølv legg vekt på når dei vel kva dei vil tru på. At mannen var stridbar og omdiskutert viser vel berre at historia ikkje er svart-kvitt i dette tilfellet heller.